Σαρδηνία

Σαρδηνία
Νησί της Ιταλίας, το δεύτερο της Μεσογείου σε έκταση (23 813 τ. χλμ.) μετά τη Σικελία. Βρίσκεται στο κέντρο της δυτικής Μεσογείου, Α του Τυρρηνικού πελάγους και χωρίζεται από την Κορσική με το στενό του Μπονιφάτσιο. Διοικητικά αποτελεί, μαζί με διάφορα γειτονικά της μικρά νησιά, διοικητικό διαμέρισμα της Ιταλίας (24.090 τ. χλμ., 1.664.388 κάτ.) με ειδικό καθεστώς αυτονομίας. Πρωτεύουσα είναι το Κάλιαρι που βρίσκεται στο πιο εσωτερικό μέρος του ομώνυμου κόλπου, στο ακραίο νότιο μέλος της Σ. Προστατεύεται σε τρία σημεία από τη θάλασσα και από τους βάλτους του Μολεντάργκιους και της Σάντα Τζίλα, και περιβάλλεται, στο εσωτερικό, από μια μικρή συστάδα- ασβεστολιθικών λόφων. Κτερίσματα που βρέθηκαν στο λόφο Μπονάρια αφήνουν να υποτεθεί ότι η προέλευση της πόλης είναι φοινικική. Η ρωμαϊκή κατοχή καθόρισε τον κεντρικό πυρήνα. Η τοπογραφία, σχεδόν αναλλοίωτη κατά τη βυζαντινή περίοδο, πήρε, μεταξύ του 12ου και του 13ου αι., οριστικά τον ποικιλόμορφο εκείνο χαρακτήρα που διατηρεί ακόμα και σήμερα. Οι συνεχείς επιδρομές που προέρχονταν από τη θάλασσα είχαν σαν αποτέλεσμα να μεταφερθεί το αστικό κέντρο στον oχυρωμένο λόφο του Κάστρου. Ανάμεσα στις καλλιτεχνικές ομορφιές της πόλης, αναφέρουμε την καρχηδονική νεκρόπολη, τον καθεδρικό ναό, τους πύργους του Άγιου Παγκρατίου και του Ελέφαντα. Εξαιρετικά ορεινή (τα 60% της επιφάνειας της καλύπτονται από βουνά), η Σ. παρουσιάζει την εικόνα οροπεδίου, βαθιά χαραγμένου και αποσαθρωμένου από τη διάβρωση. Η ψηλότερη κορυφή Λα Μάρμορα (1834 μ.) βρίσκεται στο κεντροανατολικό τμήμα. Η οικονομία του νησιού βασίζεται στην κτηνοτροφία (κυρίως προβατοειδών) και στη γεωργία (δημητριακά, αμπέλια, ελιές, κηπευτικά). Αξιόλογος είναι και ο ορυκτός πλούτος (κάρβουνο, σίδηρος, μόλυβδος κ.ά.). Ιστορία. Τα πρώτα ίχνη ανθρώπινης ζωής στη Σ. χρονολογούνται από τη νεολιθική εποχή, ενώ ο χαρακτηριστικός νουραγικός πολιτισμός αναπτύσσεται κατά τις διάφορες φάσεις της εποχής του χαλκού (1500-1000 π.Χ.). Φοίνικες και Καρχηδόνιοι κατάκτησαν τον 7o αι. π.Χ. τις νότιες και δυτικές ακτές εμποδίζοντας, τον επόμενο αιώνα, τις απόπειρες διείσδυσης των Ελλήνων. Οι Ρωμαίοι έγιναν κύριοι του νησιού το 238 π.Χ., το κατέλαβαν οι Βάνδαλοι και αργότερα πέρασε στους Βυζαντινούς. Από το 1000 μ.Χ. περίπου το διεκδικούν οι Γενουάτες και οι Πισάτες, ως το 1325, οπότε το κατέλαβαν οι Αραγώνιοι εγκαινιάζοντας μια μακροχρόνια ισπανική κυριαρχία. Το 1720 η Σ. παραχωρήθηκε στον οίκο της Σαβοΐας και ακολουθώντας τις τύχες του ενσωματώθηκε το 1861 στο βασίλειο της Ιταλίας. Βασίλειο της. Σ. Δημιουργήθηκε το 1718 (Συνθήκη του Λονδίνου) από την ένωση της Σαρδηνίας με το Πεδεμόντιο, τη Σαβοΐα και τη Νίκαια υπό το Βίκτωρα Αμεδαίο B’ της Σαβοΐας (1675-1730) και επέζησε, μέσα σε πολλές μεταπτώσεις, ως το 1861 οπότε συγχωνεύτηκε με την Ιταλία (παραχωρήθηκαν στη Γαλλία η Σαβοΐα και η Νίκαια) και ο ηγεμόνας του Βίκτωρ Εμμανουήλ B’ έγινε βασιλιάς της Ιταλίας. Η ακτή των Ελεφάντων, γραφικό τοπίο της Σαρδηνίας, οφείλει το όνομά του στην ιδιόμορφη εμφάνιση των βράχων του, που λέγονται στο νησί «ρίαλ». Άποψη των βουνών Τζερνατζέου με την κορυφή Μάρμορα, την υψηλότερη της Σαρδηνίας (1834 μ.)

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • Σαρδηνία — η μεγάλο νησί της Ιταλίας …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • Ιταλία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ιταλίας Έκταση: 301.230 τ. χλμ. Πληθυσμός: 56.305.568 (2001) Πρωτεύουσα: Ρώμη (2.459.776 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ευρώπης. Συνορεύει στα ΒΔ με τη Γαλλία, στα Β με την Ελβετία και την Αυστρία, στα ΒΑ με τη… …   Dictionary of Greek

  • Ισπανία — Επίσημη ονομασία: Βασίλειο της Ισπανίας Έκταση: 504.782 τ. χλμ. Πληθυσμός: 40.037.995 (2001) Πρωτεύουσα: Μαδρίτη (2.882.860 κάτ. το 2000)Κράτος της νοτιοδυτικής Ευρώπης, στην Ιβηρική χερσόνησο. Συνορεύει στα ΒΑ με τη Γαλλία και την Ανδόρα, στα Δ… …   Dictionary of Greek

  • ιππόλυτος — I Όνομα μυθολογικών προσώπων. 1. Γιος του Θησέα και της αμαζόνας Αντιόπης ή Ιππολύτης, ήρωας που θεοποιήθηκε στην Τροιζήνα, όπου τον ανέθρεψε ο παππούς του Πιτθέας. Ζούσε λατρεύοντας την Άρτεμη και κυνηγώντας. Η Αφροδίτη όμως ζήλεψε και έκανε τη… …   Dictionary of Greek

  • κουνάβι — Κοινή ονομασία ειδών του γένους Martes της οικογένειας των μουστελιδών. Πρόκειται για σαρκοφάγα θηλαστικά, με σώμα μήκους 70 εκ., από τα οποία περίπου τα 25 καταλαμβάνει η ουρά. Το κ. έχει μυτερό κεφάλι, φέρει μικρά τριγωνικά αφτιά και ζωηρά… …   Dictionary of Greek

  • μενχίρ — (menhir). Όρος της βρετονικής που σημαίνει μακρός λίθος και χρησιμοποιείται για να δηλωθεί ένα είδος προϊστορικού μνημείου αρκετά διαδεδομένου στη Γαλλία, στη Γερμανία, στη Μεγάλη Βρετανία και γενικά σε όλες τις μεσογειακές περιοχές που… …   Dictionary of Greek

  • σαρδηνιακός — ή, ό, Ν 1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στη νήσο Σαρδηνία 2. φρ. «σαρδηνιακή γλώσσα» γλωσσ. διαλεκτικού χαρακτήρα γλώσσα τής ομάδας τών ρομανικών γλωσσών, που διατηρείται ζωντανή κυρίως ως γλώσσα τού σπιτιού, αριθμεί 1.000.000 ομιλητές στη… …   Dictionary of Greek

  • σαρδόνιος — α, ο / σαρδόνιος, ία, ον, ΝΜΑ, και σαρδάνιος, ία, ον, ΜΑ, και μτγν. τ. ουδ. σαρδώνιον Α (κυρίως φρ.) α) «σαρδόνιο γέλιο» ή «σαρδόνιος γέλως» σαρκαστικό, μοχθηρό γέλιο που εκδηλώνεται με χαρακτηριστική σύσπαση τού προσώπου νεοελλ. «σαρδόνιο… …   Dictionary of Greek

  • Βίκτωρ Εμμανουήλ — (Victor Emmanuel). Όνομα ηγεμόνων της Σαρδηνίας και της ενωμένης Ιταλίας. 1. Β.Ε. Α’ (1759 – 1824). Βασιλιάς της Σαρδηνίας (1802 14) και δούκας της Σαβοΐας (1814 21). Ήταν συγγενής του Λουδοβίκου IH’ και του κόμη του Αρτουά, του μετέπειτα Καρόλου …   Dictionary of Greek

  • γεωτρίτων — Γένος αμφιβίων που ανήκει στην υπόταξη των σαλαμανδροειδών και στην οικογένεια των πληθοδοντιδών. Το μοναδικό είδος στην Ευρώπη, ο υδρομάντης ο ιταλικός, συναντάται στη Σαρδηνία, στη νότια Γαλλία και στην κεντρική Ιταλία. Το σώμα του έχει μήκος… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”